DOSYA SİSTEMLERİ

FAT (File Allocation Table; Dosya Yerleşim Tablosu), dosya sisteminin orijinali 1970 lerde ve 1980 yılları başında Microsoft MS DOS işletim sisteminin desteklediği dosya sistemi olarak başlar.

Orjinalinde 500 Kbden küçük diskler için uygun olarak tasarlanmış basit bir dosya sistemidir. Zaman içerisinde çok daha büyük medyaları desteklemek için sonradan geliştirilmeye devam edilmiştir.

Şu an için FAT dosya sisteminin FAT 12,FAT 16,FAT 32 olmak üzere üç tipi bulunmaktadır. Bu FAT tipleri ve isimlendirilmelerindeki farklılıkların sebebi, FAT yapısındaki mevcut girdilerin bit olarak boyutlarının farklı olmasıdır. Bir FAT12 girdisinde bit sayısı 12, FAT16 girdisinde 16, FAT32 girdisinde 32 bittir. Genel olarak sabit disk sektörlere bölünmüştür. Sektörler diskinizdeki en küçük fiziksel depolama ünitesidir. Bir sektörün bilgi kapasitesi 2’nin kuvvetleridir ki bu genellikle 512 bayttır. Dosya Yerleşim Tablosu dosyalama sistemine göre, disk kümelere (cluster) bölünür. Her küme de diskin büyüklüğüne göre belli sayıda sektörden oluşur. Maksimum 2TB' a kadar sürücüleri desteklemektedir. (Windows 2000 işletim sisteminde maksimum 32GB' dır).Ms-Dos zamanından kalma standart dosya ayırma tablosu olarak bilinir. 6 Kilobyte'lık varsayılan küme(cluster) boyutunu destekler. Bu yüzden verimli bir dosya sistemi değildir.

FAT32 sürücülerinde kullanılan küme kapasiteleri disk sığalarına göre aşağıdaki gibidir:

Disk kapasitesi Küme sığası:

• 260 MB'den az 512 bayt
• 260 MB - 8 GB 4 kilobayt
• 8 GB - 16 GB 8 kilobayt
• 16 GB - 32 GB 16 kilobayt
• 32 GB'den büyük 32 kilobayt

Fat dosya sistemi günümüzde flaş bellek ünitelerinde kullanılmaya devam etmektedir. Bilgisayarlarda kullanılan yeni işletim sistemleri, daha gelişmiş ve farklı dosya sistemleri kullanmaktadır.

 FAT32: FAT dosya sisteminin güncelleştirilmiş bir versiyonudur. 4 Kilobyte'lık varsayılan küme(cluster) boyutunu destekleyerek disk verimini arttırır. Ayrıca FAt32 dosya sistemi en fazla 2 Terabyte'lık diskleri kullanabilir.

NTFS (New Technology File System; Yeni Teknoloji Dosya Sistemi), Windows NT'nin standart dosya sistemidir ve Windows 2000, Windows xp, Windows Server 2006 ve Windows Vista da da standart olarak kullanılmıştır. Microsoftun önceki FAT dosya sisteminin yeniden yapılandırılmasıyla oluşmuştur.Windows NT ile geliştirilen bir dosya sistemidir. Ayrıca Fat32'den aşağıdaki özellikleri ile daha da güvenlidir.

* Active Directory ile ağ kaynaklarını daha iyi yönetir. 
* File Encryption(dosya şifreleme) ile dosyaların şifrelenmesine olanak sağlar
* Remote Storage ile taşınabilir saklama alanlarının yönetimini gerçekleştirir.
* Her kullanıcı için sınırlı disk kotası kullanımı sağlar.
* Büyük disk alanlarına destek verir.büyük HDD lerin nTFS ile formatlanması verimi artıracaktır.
* Uzun dosya adlarını destekler.
* Kayıt tutan(log) bir dosya sistemidir
* scandisk chkdisk gibi hata yönetim araçlarına fazla gereksinim duymaz.dosyalar"1 Kbyte'lık" kümelerde (cluster) ayrıntıları ile bulunur ve kendi kendini optimize etme yeterliliği vardır.

NOT:
Herhangi bir Fat ya da FAT32 ortamı NTFS sistemine dönüştürmek için; Başlat - Çalıştır - Cmd ile komut istemine girerek CONVERT sürücü_harfi: /FS:NTFS şeklinde istediğiniz sürücü kısmını değiştirebilirsiniz.

UYARI:
BU işlem esnasında uyarı mesajı alırsanız Evet'i tıklayarak işlemin sistemin yeniden açılışı esnasında yapılmasını sağlayabilirsiniz..

Sürümleri 

NTFS'in 5 sürümü bulunmaktadır. 1.0 1.1 ve 1.2 NT 3.51 ve NT 4 de, v3.0 Windows 2000'de ve v3.1 Windows XP, Windows Server 2003 ve duyurulmuş olan Windows Vista. Bu versiyonlar 4.0, 5.0 ve 5.1 olarak da bilinmektedir. Fakat Microsoft extra özellik eklememişti.

Linux işletim sistemlerinin kullandığı en poopüler dosya sistemleri ise şunlardır:

1- EXT2: En yetenekli Linux dosya sistemidir. İleriye dönük kolay geliştirilebilen bir dosya sistemi olarak tasarlanmıştır. Dolayısıyla yeni sürümü, dosya sistemi kodlarını, kurulu bir sisteme uygulamak için yeni ayarlar yapmayı gerektirmez

2- EXT3: Ext2'nin bütün özelliklerine sahip bir dosya sistemidir. Aradaki temel fark, günlükleme özelliğinin eklenmiş olmasıdır. Böylece, herhangi bir sistem çökmesi esnasında, geri kurtarma zamanı kısaltılır ve performans artışı sağlanır. ext3, ext2'den daha popüler olmuştur.

Diğer Dosya Sistemleri :

ISO9660: CD ROM'lar için standart dosya sistemleridir. Daha uzun dosya isimlerine izin veren Rock Ridge uzantısı otomatik olarak desteklenir.
HPFS: OS/2 İşletim sisteminin kullandığı dosya sistemdir.
SYSV: SystemV/386, Coherent ve Xenix dosya sistemleri
Özellikle yüksek kapasiteli disklerde NTFS dosya sistemini kullanmalıdır. Zira sistemin açılışı esnasında ön yükleme kısmındaki yüklenmesi gereken komutlar çok az olduğundan ve kümelerin boyutu sadece 1 kbyte olduğundan ön yüklem işlemi daha hızlı sonuçlanacaktır. Ayrıca güvenlik, yönetim ve raporlama artılarını da göz önünde bulundurmalıdır.